Arkeologlar yaptıkları hafriyatlarda 2019 yılında da yeni dünyaları gün yüzüne çıkardı. Firavun'un arkadaşının rengarenk mezarı, Bronz Çağı'nın New York'u, İran'daki gizemli duvar, geçtiğimiz yılın en dikkat çeken arkeolojik keşiflerinden kimileri.
2019'un en dikkat çeken arkeolojik keşiflerini derledik…
1. İngiltere, Başı kesik iskeletler
İngiltere'de Great Whelnetham köyündeki Roma periyoduna ilişkin mezarlıkta başları bedenlerinden ayrılmış iskeletler bulundu.
Suffolk’taki 4. yüzyıla ilişkin olduğu bilinen mezarlardaki 52 iskeletin 17'sinde başlar, bacakların yanına ya da ortasına konulmuş durumdaydı.
Suffolk eyaleti, MS 1. yüzyılın ortasından MS 5. yüzyılın başlarına kadar Roma yönetimi altında kaldı.
2. Mısır, Firavun'un tek arkadaşının mezarı
Mısır’da, renkli kabartmaları olan yazıtlarla süslenmiş mezar bulundu.
Kahire’nin güneyindeki Sakara’ya yakın noktadaki mezar, yaklaşık 4400 yıl evvel Mısır’ı yöneten Beşinci Hanedan devrine ilişkin. 'Firavun'un tek arkadaşı' yazısının bulunduğu mezarın Khuwy isminde kıdemli bir yetkiliye ilişkin olduğuna inanılıyor. Renkleriyle de dikkat çeken mezarda yelkenli gemilerin tasvirleri, tarlada çalışan Mısırlılar ve tanımlanması güç olan karmaşık desenler yer alıyor.
3. Yunanistan, Afrika dışındaki en eski Homo sapiens kalıntısı
Yunanistan'da bulunan 210 bin yıllık olduğu düşünülen kafatası parçaları Homo sapienslerin Afrika'dan Avrupa'ya varsayım edilenden çok daha evvel geçtiğini gösterdi.
İncelenen iki kafatasından biri olan ve bulundukları mağara nedeniyle Apidima 2 olarak isimlendirilen kafatasının 170 bin yaşında olduğu ama bir Neanderthale ilişkin olduğu tespit edildi. Bilim insanlarını şaşırtan bulgu ise en az 40 bin yıl daha yaşlı olduğu tespit edilen öbür kafatası oldu. Çünkü bu kalıntının bir Homo sapiense ilişkin olduğu belirlenmişti.
Böylece Apidima 1 ismi verilen kafatası Afrika kıtası dışında ve münasebetiyle Avrupa'da bulunan en eski Homo sapiens kalıntısı oldu.
4. Mısır, Hükümdarlar Vadisi'nde yeni keşifler
Krallar Vadisi'nde, yaklaşık 3000 yıl evvel kraliyet ailesinin gömüldüğü yerde çok sayıda keşif yapıldı. Mısırlı arkeologlar o periyotta emekçilerin mezarlar için materyal ürettikleri bir atölye kompleksi buldu. Ayrıyeten bölgede çanak çömlek boyama, mobilya üretimi ve altın temizleme atölyeleri de ortaya çıkarıldı. Mumyalamadan kalan keten, ip ve başka gereçlerin bulunduğu bir oda da gün yüzüne çıkarıldı.
Vadide ekmek pişirmek ve yiyecek, su depolamak için kullanılan bir alan da bulundu. Ayrıyeten 'güçlü firavun' Hatshepsut'un mezarının yakınında iki bayan mumyasına ulaşıldı.
5. İsrail, Bronz Çağı'nın New York'u
İsrail’in Tel Aviv kentinin 30 kilometre kuzeyindeki En Esur hafriyat alanında 5000 yıllık bir antik kent keşfedildi. Arkeologlara nazaran kent şehir planlamacılığının iddia edilenden çok evvel yapılmaya başlandığını gösteriyor.
Bölgedeki en büyük Bronz Çağı kenti olan ve 65 hektarlık bir alana yayılan kent, periyodun New York'u olarak isimlendirilmeye başlandı.
Kazı bölgesinde yerleşim alanları, sokaklar, pasajlar, bir tapınak gün yüzüne çıkarıldı. Ayrıyeten o periyoda ilişkin çanak çömlekler ve aletler de bulundu.
6. Mısır, 30 ahşap lahit
Mısır'ın güneyindeki Luksor'da 30 ahşap lahit keşfedildi. Asasif gömütündeki hafriyat çalışmalarında bulunan lahitler mumyalarla birlikte 'iyi korunmuş' durumdaydı. 19'uncu yüzyılın sonundan bu yana birinci kere içinde insan mumyaları olan bu kadar çok lahit keşfedildi.
3 bin yıl evvel kurulan 22'nci hanedanlığa ilişkin olduğu belirlenen mumyaların üst seviye rahipler ve yakınlarına ilişkin olduğu varsayım ediliyor.
23 erkek, 5 bayan ve 3 çocuğun bulunduğu lahitlerin üzerindeki siyah, yeşil, kırmızı ve sarı renkli yılan, kuş ve lotus çiçeği süslemeleri yer alıyor.
Luksor'da en son 1881 ve 1898 yıllarında firavun mezarları tespit edilmişti.
7. İngiltere, 2200 yıllık savaşçı mezarı
İngiltere’deki 2200 yıllık bir mezarda, Demir Çağı kalkanı, bir savaş arabası ve şaha kalkmış bir durumda gömülmüş iki midilli kalıntısı ortaya çıkarıldı.
Ülkedeki en kıymetli keşiflerden biri olarak isimlendirilen hafriyat çalışmalarında yaklaşık 75 santimetre çapındaki savaş kalkanının üzerinde dikkat çeken süslemeler bulunuyor.
Mezarda ayrıyeten biri bronz, oburu camdan yapılmış iki küçük broş da gün yüzüne çıkarıldı.
8. İran, gizemli duvar
İran’ın batısındaki Serpol Zehap kentinde yaklaşık 115 kilometre uzunluğunda tarihi bir duvar ortaya çıkarıldı. Kuzeydeki Bamu Dağları’ndan güneydeki Zhaw Marg köyü yakınlarındaki bir bölgeye yanlışsız, uzanan Gawri duvarının hacminin yaklaşık bir milyon metreküp taş olduğu iddia ediliyor.
MÖ 4. ila MS 6. yüzyıllar ortasında yapıldığı belirtilen taş duvar boyunca yıkılan yapıların kalıntıları da yer alıyor. Bölgede çalışan arkeologlar, yapıyı kimin hangi emel için yaptığını bilemediklerini açıkladı
9. Ekvador, sıradışı kafatası miğferi
Ekvador’un Salango bölgesinde yapılan hafriyatlarda eşine birinci kere rastlanan kafatasında miğfere sahip çocukların kalıntılarına ulaşıldı. Bu miğferlerin öteki çocukların kafataslarından yapılmış olması arkeologları şaşırttı.
Araştırmaya nazaran birinci çocuk, öldüğünde 18 yaşındaydı.
Kafatasına giydirilen kafatası miğferinin 4 ile 12 yaş ortasındaki bir çocuğa ilişkin olduğu iddia ediliyor. 6-9 aylık olduğuna inanılan ikinci çocuğun giydiği kafatası ise 2-12 yaş ortasındaki bir başka çocuğa ilişkin.
