İş cinayetlerinden kaynaklanan ölümlere dair raporları tertipli olarak tutan Personel Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), mart ayı raporunu açıkladı. Raporda, mart ayında 14’ü koronavirüs nedeniyle en az 113 personelin ömrünü yitirdiği belirtildi. İşçilerin Kovid-19 kaynaklı vefatlarını de iş cinayeti olarak değerlendirdiklerini belirten İSİG’in raporunda: “Gelinen noktada çalışanların, halkın sıhhati için üretimi sürdürmenin mecburî olduğu bölümler dışında işyerlerinde üretim durdurulmalı ve emekçiler salgının kritik evresi bitinceye kadar ücretli-idari müsaadeli sayılmalıdır.” denildi
İSİG Meclisi, emekçi sıhhati talepleri bahisli mart ayı raporunu yayınladı.
İşçilerin Kovid-19 hastalığı ile iş kazaları sonucu gelişen mesleksel bulaşıcı hastalıkların yol açtığı vefatları de iş cinayeti olarak değerlendirdiklerini belirten İSİG’in raporunda şöyle dendi:
“Zorunlu kesimler dışında üretim durdurulmalı”
“Gelinen noktada emekçilerin, halkın sıhhati için üretimi sürdürmenin mecburî olduğu dallar dışında işyerlerinde üretim durdurulmalı ve çalışanlar salgının kritik evresi bitinceye kadar ücretli-idari müsaadeli sayılmalıdır.”
İSİG, işyerlerindeki duruma nazaran yasal süreçlere bağlı adımların atılması gerektiğini ya da fiilen iş bırakma süreçlerinin örgütlenmesi gerektiğini tabir etti.
Mart ayında en az 113 emekçinin iş cinayetlerinde hayatını yitirdiğinin belirtildiği raporda, bunlardan 100’ünün fiyatlı (işçi ve memur), 13’ünün ise kendi hesabına çalışanlardan (çiftçi, balıkçı ve esnaf) oluştuğu aktarıldı.
Raporda, ölenlerin 11’inin bayan emekçi, 102’sinin erkek personel olduğu aktarılırken, bayan emekçi cinayetlerinin, tarım, besin, ofis, metal, güç ve sıhhat işkollarında meydana geldiği belirtildi.
“20 milyon emekçi için tedbir yok”
Evde kalma, şahsî hijyen ve korunma arası, beslenmeye dikkat etme üzere tedbirlerin çabucak hiçbirinin her gün toplu taşımayla ya da servislerle işe gitmek zorunda olan, işyerlerinde yan yana ve hiçbir tedbir almadan çalışmak zorunda olan çalışanlar için mümkün olmadığı belirtilen raporda, 20 milyon emekçi ve aileleri için hiçbir tedbir alınmadığı üzere, işyerlerinde işten atma, mecburî fiyatsız müsaadeye çıkarma, yıllık müsaade kullandırtma, üretim baskısı ve fazla mesai üzere uygulamaların sıklaştığı vurgulandı.
'Patronlara teşvik, borç erteleme; emekçilere 'kendinizi koruyun'
Koronavirüs salgınının sınıfsal uçurumu daha da derinleştirdiğinin tabir edildiği raporda, hükümetin açıkladığı ‘Ekonomik İstikrar Kalkanı’ eleştirilerek, “‘Aynı gemideyiz’ açıklamaları yapılırken, açıklanan paketle işverenler için KDV indirimi, teşvik, borç erteleme, faiz indirimi, stok finansmanı dayanağı veriliyor; çalışanlaraysa kendilerini muhafazaları salık veriliyor” dendi.
Halkın ve emekçilerin sıhhatini ilgilendiren bu türlü bir durumda ülkede ‘sağlık seferberliği’ ilan edilmesi gerektiği belirtilen raporda, buna karşın ’emekçilerin sıhhati ve canı hiçe sayılıyor’ ifadesi kullanıldı.
İSİG, emekçilerin sıhhatinin korunması için 12 acil talep sıraladı:
1- Patronların ekonomik kaybı münasebet göstererek personelleri işten çıkarmaları, mecburî fiyatsız müsaade ve zarurî yıllık müsaade kullandırması yasaklansın.
2- Çalışma saatleri fiyatlar ve haklarda bir kayıp olmaksızın en çok günlük 6 saat olacak biçimde sonlandırılsın. Çalışma müddetinin kısaltıldığı işyerlerinde işverenlerin, bu müddetleri personellerin izinlerinden düştüğü hukuksuz uygulamalarına son verilsin.
3- Ferdî hijyen ve korunma gereçleri emekçilere ve halka fiyatsız olarak dağıtılsın. Emekçilerin sıhhat taramaları yoğunlaştırılsın ve işyerlerinin çalışma tertibi salgında hijyen kuralına nazaran düzenlensin.
4- Bilhassa tuvalet, yemekhane, ortak çalışma ve dinlenme alanlarının kullanımı ivedilikle düzenlensin. Sık ve ortak kullanılan yemekhane, soyunma odası, dinlenme odası, tuvalet üzere alanların paklığı ile emekçi servisleri ve kent içi toplu ulaşım araçlarının hijyeni sağlansın.
5- Sağlık fiyatsız ve herkesçe erişilebilir hale getirilsin. Testler ve muayeneler kamu hastanelerinde ve özel hastanelerde fiyatsız olarak yapılsın.
6- Kendisi ve yakını virüs nedeniyle karantinaya alınan personel hastalık müddeti kapsamında olsun ve bu süredeki gelir kaybı önlensin. Enfekte emekçilerin işten atılması yasaklansın.
7- Temel besin ve hijyen yardımı karşılansın, besin ve hijyen eserlerine yapılan fahiş artırımlar geri çekilsin, temel besin gereçlerinde KDV sıfırlansın. Denetimsiz fiyat artışına karşı ihbar ve kontrol sistemi kurulsun.
8- Elektrik, su, doğalgaz, tüketici kredisi ve prim borçları ertelensin, salgın mühletince temel hizmetler fiyatsız olsun.
9- Alınan karar ve önlemlerin lakin kamunun bir kısmında değil, özel bölüm, kayıt dışı dal ve 50’den az çalışanı olan işyerlerinde uygulanması ve yaptırımı sağlansın, gerekli tedbirlerin alınmadığı işyerlerinin bildirimi için ihbar sınırı kurulsun.
10- Koronavirüsün en riskli yaş kümesini oluşturan 50 yaş ve üstü personellere salgın bitene kadar müsaade hakkı tanınsın, en düşük emekli maaşı minimum fiyat seviyesine çıkarılsın.
11- Hangi kentte kaç hastanın teşhis edildiği, kaç kişinin hayatını kaybettiği üzere bilgileri öğrenme hakkımız var. Bu bilgiler halkla açık ve şeffaf biçimde paylaşılsın.
12- Tüm bu unsurları de içeren ana talebimiz ise bu süreçte çalışanların sıhhati için üretimi sürdürmenin mecburî olduğu dallar dışında işyerlerinde üretimin durdurulması gerektiği ve personellerin salgının kritik evresi bitinceye kadar fiyatlı müsaadeli sayılması gerektiğidir…
