Koronavirüs salgınını ve Çin hükümetinin virüsle çaba halini dünyaya anlatan gazetecilerin ve vatandaşların birer birer ortadan kaybolduğu tez edildi. Koronavirüs krizi, baskı altında olan basın özgürlüğü tekrar tartışma konusu haline getirdi.
Euronews'den Gizem Sade'nin aktardığı habere nazaran, Çin'in Hubey eyaletindeki Vuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında hayatını kaybedenlerin sayısı 2 bin 600'ü, virüsten etkilenenlerin sayısıysa 77 bini aştı.
Çin'de koronavirüs salgınını en başında, birinci sefer dünyaya duyuran gazetecilerden ve vatandaşlardan ise haber alınamadığı tez edildi.
Vuhan Hastanesi önünde 8 ceset torbasını çekmişti
Kaybolanlardan Fang Bin. Giysi mağazasında satış danışmanı olan Bin, Vuhan Hastanesi önünde çektiği görüntüde en az 8 ceset torbası olduğunu söylemişti. Bin, internette tanınır hale gelmesini sağlayan 40 dakikalık bu görüntüyü yayınladıktan sonra 2 haftadan kısa bir mühlet içinde ortadan kayboldu ve yaklaşık 15 gündür nerede olduğu bilinmiyor.
Kaybolmadan evvel Çinli yetkililer Bin'i ceset torbalarını saydığı görüntüye atıfla “yalan haber yaymakla” suçlamıştı.
Kayıplara karışan bir öbür isim bağımsız gazeteci Chen Qiushi
Profesyonel medyanın devlet tarafından sıkı bir formda denetim edildiği Çin'de koronavirüs krizini anlatan bağımsız gazeteci Chen Qiushi de günler evvel kayıplara karıştı. Qiushi'nin ailesi ve arkadaşları zorla karantinaya alındığına inanıyor.
Hastanelerde virüse karşı alınan tedbirleri paylaşmışlardı
Qiushi ve Bin'in yayınladığı onlarca görüntünün ortak noktası, salgının merkezindeki hastanelerden hasta ve hasta yakınlarının durumunu ve Çinli yetkililerin virüsle nasıl başa çıkmaya çalıştığını gösteren görüntülerdi.
Hükümete yönelik 'dozajı düşük' tenkitlerin bile süratle çevrim içi platformlardan kaldırıldığı Çin'de profesyonel medya kuruluşları dışından gelen bu imgeler, sansüre ait tartışmalar başlattı.
Virüse karşı birinci uyarıyı yapan tabip da baskıya maruz kalmıştı
Kovid-19'u erken periyodunda tespit ederek halkı uyarmaya çalışan Vuhanlı tabip Li Wenliang'in ölümüyse Çin'in toplumsal medya kanallarından hükümet sansürüne yönelik isyan dalgasına yol açtı.
Doktor Li Wenliang'ın koronavirüs ikazını geniş çaplı salgının patlak vermesinden haftalar evvel yaptığı fakat lokal makamlar tarafından susturulduğu kaydedilmişti.
Li, “internette söylenti yaymak ve kamu sistemini bozmak” ile suçlandı, sözü alındı, ilgilendiği hastalardan koronavirüsün bulaşması sonucu 11 Ocak'ta hastaneye kaldırıldı, şubat ayı başlarındaysa hayatını kaybetti.
Çin İnsan Hakları Savunucuları örgütüne nazaran, Çin'de en az 350 kişi salgınla ilgili “söylenti yaydığı” suçlamasıyla cezalandırıldı
Vuhan kentinden imgeler paylaşan Fang Bin'de ortadan kayboldu
Fang Bin ise hastaneler ve Vuhan kentinin boş sokaklarından kayda bedel imgeler paylaşan birisiydi. Hazırladığı son görüntülerden birinde konuşan Bin, yaşadığı yerin etrafının polislerle çevrili olduğunu söyledi.
Bin, arkadaşlarının inançta olabilmesi için hükümeti eleştirmekten vazgeçmesini söylediğini belirterek, “Dünyanın gözü üzerimizde olduğu için bana bir şey yapmaya cüret edemezler, bu mümkün, fakat duramam, bana bir şey yapamayacak olsalar bile maksatları siz olacaksınız” halinde konuşmuştu.
8 Şubat'ta yayınladığı 13 saniyelik kısa görüntüde Fang Bin, “Direnin yurttaşlar! Gücü hükümetten alın ve halka geri verin” tabirleri yazılı bir kağıt gösteriyor.
Son görüntülerinde Tabip Li'nin mevti ve avukat Chen Qiushi'nin ortadan kaybolmasını da eleştiren Bin'e 9 Şubat'tan beri ulaşılamıyor.