Dünyanın En İyi Fotoğrafçılarında Biri Olan Ara Güler’i Ölüm Yıldönümünde Çektiği Fotoğraflar ve Hikayeleri ile Anıyoruz!

Ara Güler’in bu kadar büyük bir sanatçı olarak anılması bir tesadüf değil zira kimler Seabahis kimler onun o büyülü kadrajına girdi

İlk kere Cannes Sinema Şenliği’nde Picasso’yu canlı gören Orta Güler çabucak orada Picasso’nun 2 fotoğrafını çeker Picasso’nun kitabını yapılacağını duyduğunda da kitap için tüm Santosbetting fotoğrafları kendisinin çekebileceğini söyler ve böylelikle Picasso ile buluşur İşte o vakit büyüleyici bir şey olur Picasso Orta Güler’i Fransız ressam Cezanne’a benzetir ve çabucak orada Orta Güler’in fotoğrafını çizmek Sahabet ister ve çizer Hatta Orta Güler’e şöyle der ”Sen benim o kadar fotoğrafımı çekiyorsun ben de senin fotoğrafını çizeyim ” Orta Güler bu anıyı anlattıktan sonra şunu ekler

Türkiye de Royalbet bir adet yepyeni Picasso var o da benim konutta

Ara Güler bu fotoğrafı için şöyle der ”İnsan her yapıtını sever lakin özel olanı muhakkar vardır ”

İşte bu fotoğraf da Güler için o kadar kıymetliydi Fotoğrafın tam anında çekildiğini hatta bu fotoğraf karesini bir anda fark ederek atiklik yapıp çektiğini söyler Bir dakika fotoğraf çekmek için çok geçtik şayet Güler 1 saniye bile geç kalsa bu fotoğrafın bu türlü olmayacağını söyler

Gerçekten de çok doğrudur fotoğrafa baktığınızda siz bile o ana dönersiniz

Dali nin Paris te oteline gittim 101 numarada kalıyormuş Kapısını açtım bana bakıyor Niye benim fotoğrafımı çekmek istiyorsun dedi Çok meşhursun da onun için dedim “Benim dakikam 25 bin dolardır.” dedi. “Güzel lakin ben bir dakikada fotoğraf çekemem ki!” dedim. Beni tuttuğu üzere dışarı attı. O akşam bir Yahudi arkadaşımla yemeğe gittim. “Dali beni dışarı attı.” dedim, “O benim vaftiz babam.” dedi. “Ama sen Yahudi’sin o Hıristiyan nasıl olur?” dedim. “Sen karışma.” dedi, gitti konuştu. 

Ertesi sabah saat 11 de gittik Kısmı bana bakıyor ben ona Senin fotoğrafını çekmeliyim Adamakıllı bir fotoğrafın yok dedim Kimse yokken gel dedi Sonraki gün saat onda gittim üç gazeteci daha geldi Hani benden öbür kimse olmayacaktı dedim Dur ben onları çabucak salarım dedi Elinde de gümüş saplı bir baston var  “Bilin bakalım, ziftin formülü nedir?” dedi. Kimse bilemedi. Formülü baştan attı. “Benim adım Salvador Kısmı, bu bastonu ziftin içine sokar çıkarırım. Beş kuruşluk baston olur 50 bin dolar. Sen bunu yaparsan meczup derler. Artık dediğimden ne anladınsa git onu yaz.” dedi. Üçünü birden toplayıp dışarı attı. O fotoğrafları o gün çektim.

Ara Güler her İstanbul fotoğrafı için neredeyse birebirini söylerdi Eski İstanbul yoktu Onun için gerçek İstanbul fotoğrafçı Abdullar Biraderler vaktinden sonraki devirdir Sonrasındaki İstanbul’da yaşayanlar kaosun içinde yok olup gitmiş İstanbul’u hiçbir vakit fark edememiştir

1958’de Aydın’daki bir baraj açılışına giden Orta Güler sürücüsü ile birlikte kestirme diyerek girdiği yolda kaybolurlar ve gece vakti bir köy kahvesine sığınırlar Lakin kahve bildiğimiz kahvelerden değildir Evet birinci başta herkes olağan bir formda okey oynayıp çay içiyordur lakin masa üzerinde değil sütunlar üzerinde

Gündüz gözü ile köyü gezmeye karar verir ve gezdikçe şok olur Sütun başlıkları masa olarak kullanılmakta üzerinde üzüm şırası yapılmaktadır Hatta çocuklar bunlarla oynamaktadır Güler bir çocuğa bu taşlardan diğer olup olmadığını sorar ve çocuk onu başka kalıntıların içine sürükler

Bütün köy Afrodisias Antik Kenti’nin kalıntıları ile birlikte yaşamaktadır Orta Güler burada yığınlarca fotoğraf çeker İstanbul’a döndüğünde araştırmalar yapar ve çeşitli yerlere bu fotoğrafları gönderir lakin beklediği ilgiyi göremez

Sonrasında fotoğrafları New York Üniversitesi’nde öğretim vazifelisi bir arkadaşına ve Time mecmuasına gönderir Bu antik kent dünyada büyük bir yankı uyandırır ve dünyanın pek çok yerinden arkeolog bölgeyi görmeye gelir

Tanrıça Afrodit’e adanan bu antik kent daha sonrasında UNESCO Dünya Mirası listesine de alınmıştır

İki sandalcı Haliç in başındaki kıyıda gerilerine vapur dumanlarından kapanmak üzere olan Yeni Camii yi almışlar ve kimbilir ne konuşuyorlar Eski köprüden kalabalıklar geçiyor ve iki kuş Haliç üzerinde uçuyor Uzaktan kentin uğultusu orta sıra vapur düdükleri ve daha derinden taksilerin korna sesleri de işitiliyor Bu İstanbul un sesidir bu gizemli bir büyünün sesidir sizi kendine çeker ve içine alır şayet bu kentte yaşıyorsanız bu sesleri daima duyacaksınız zira bu sesler kentimizin sesidir

Rıhtımda bir bayan lombozdan bakan denizciye bir şey veriyor Sahne ayrılık mı haber gönderme mi onu anlamak fotoğrafa bakana ilişkin Hayat ya bir aşktır ya bir tesadüf tahminen de bir hatıradır fakat ne olursa olsun uygundur hoştur Merhaba hayat

Bu fotoğraftaki adam benim hayatımdaki en önemli çöpçü İstanbul’un çöpçüsü Bu fotoğrafı çekmesem tahminen de çöpçüler hakkında hiçbir şey düşünmeyecektim ancak bu adam bu çöpçü benim için çöpçüler hükümdarı Konutunun önünde oturup güya benim gelmemi bekliyordu Sonra oraya tekraren gittim karısının yaptığı kahveleri içtim O mahallede çöpçü bir dostum olduğunu daima hatırladım Yeniden bir kezinde gittiğimde de kendisi yoktu Sarı boyalı konutu de rengini atmıştı Anladım ki rengini atan boyalar üzere geçen vakit hayatı değiştiriyor İşte Haliç’teki Balat’ın Eyüp’e gerçek olan surların kıyısındaki bu çingene mahallesinde de hayat değişiyor

Fotoğraf yalnızca bir araç değil algılama biçiminin bir modülüdür diyen John Berger’i fotoğraflayan Orta Güler

Anlam ve giz birbirlerinden aynlmaz ayrışmaz ikiz kardeşler üzeredir İkisinin de varlığını mümkün kılan tek şey vaktin geçiyor olmasıdır Fotoğrafı çekilen çekilmiş bir an fakat ona bakan insanın gözünde fotoğrafı aşan kendinden dışarıya el uzatan bir insanın bir diğer vakti yakalama isteğiyle mana kazanır