Hacettepe Üniversitesi Halk Sıhhati Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sarp Üner, Ayasofya’nın ibadete açıldığı gün tedbirlerin göz arkası edildiğine dikkat çekerek, “Basit bir bölme çarpmayla orada bin civarında hasta vardı, bu hastaların bulaştırma kat sayısını da düşünürsek 2 bin- 3 bin şahsa hastalığı bulaştırdı” dedi.
Hacettepe Üniversitesi Halk Sıhhati Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sarp Üner, Türkiye’de koronavirüs pandemisinin gidişatı hakkında ANKA’ya değerlendirmelerde bulundu.
Son günlerde artan olay sayılarının asker uğurlaması, Kurban Bayramı, vatandaşların tatilde tedbirlere dikkat etmemesinden kaynaklandığını belirten Üner, 1 Haziran’la birlikte atılan olağanlaşma adımlarını işaret ederek, “Önlemler alınmadığı için bulaş arttı. Bu hastalıktan aşı ve ilaçla korunabiliriz fakat şimdi bu yok. Bunlar olmadığı için fizikî aralık ile korunabiliriz. Fizikî aralık ise iki türlü. Bireyin yapabildiği ve toplumun getirdiği. Örneğin okulların kapatılması, toplu taşıma ile ilgili kurallar. Bugün elimizde yalnızca ferdi olarak insanların fizikî arayı sağlaması bekleniyor. Tedbirler kaldırılırken gerekli bilimsel değerlendirmeler yapılmadığı için hadise sayısı arttı” diye konuştu.
“Ayasofya'daki namaz hadiseleri artıracak”
Ayasofya’nın ibadete açıldığı gün 350 bin kişinin namaz kıldığını hatırlatan Üner, koronavirüs tedbirlerinin göz arkası edildiğini vurgulayarak, “Cumhurbaşkanı 350 bin kişini katıldığını söyledi, o gün orada belirtisi olmayan bin civarında hasta vardı. Kolay bir bölme çarpmayla orada bin civarında hasta vardı, bu hastaların bulaştırma kat sayısını da düşünürsek 2 bin- 3 bin şahsa hastalığı bulaştırdı. O bir ortaya gelmenin İstanbul’daki olay sayılarını arttıracağını düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
“Sağlık Bakanlığı bildiri sistemini değiştirmeli”
Sağlık Bakanlığı’nın koronavirüse karşı verdiği bildirilerin sıhhat okuryazarlığı olmadığı için yerine ulaşmadığını söz eden Üner, “Salgının başından beri verilen iletiler yerine ulaşmıyorsa demek ki farklı prosedürler yapılması gerekiyor. Bizim topluma yönelik iletiler verilmesi gerek. Toplumun neden ihtarlara uymadığının araştırılması gerekiyor. Yalnızca medya aracılığıyla uyarmakla olmuyor” dedi.
“Temaslı olanlara da test yapılmalı”
Üner önümüzdeki Eylül ayında koronavirüs hadiselerinin artacağı ihtarında bulunarak, şunları söyledi:
“İnsanlar tatilden dönecek, okullar açılacak, beşerler kapalı ortamda bulunacak ve küme mevsimi geliyor. Grip ile koronavirüsü birbirinden ayıracak sistemin kurulması lazım. Zira benzeri belirtiler veriyorlar. Bizi bugünlerden daha güç günlerin beklediği kesin.”
Türkiye’de test sayılarının yetersiz olduğunun altını çizen Üner, kimi bireylere de birden fazla test yapıldığını hatırlatarak, “Bunların ne kadarı hastalara, ne kadarı yurtdışına gidenlere, ne kadarı tarama hedefli, ne kadarı futbol vb. gayeli yapıldı? Test sayısının arttırılması ve temaslılara da kesinlikle test yapılması gerekiyor ki fakat hastalık bu türlü denetim altına alınabilir” diye konuştu.
“Evde ilaç tedavisi yanlış”
Bakanlığın filyasyon yolunu değiştirmesinin de sakıncalı olduğuna dikkat çeken Üner, filyasyon takımlarını hastalığın teşhisini koyup, tedavisini verecek bilgi, marifet ve yetenekte olmayabileceğini söz ederek, “Bakanlığın meskende ilaç tedavisi yanlış bir uygulama. Hadiselerde ilaç başlanıyor, temaslılarda da şikayet varsa başlanıyor. Bu ilaçlar kesin tedavi ilaçları da değil ve deneniyor. Verilen bireylerin düzgün bir fizikî muayeneden geçip, ilacın verilmesi lazım. İlaçların yan tesirleri var” dedi.
“Toplumda bilgilere güvensizlik artıyor”
Türkiye’de birinci dalganın sönümlenmediğini kaydeden Üner, Haziran’dan bugüne hadise sayılarının binlerde seyrettiğini belirterek, Bakanlık ile vilayet yöneticilerinin hadise sayılarının ortasındaki farkları kıymetlendirdi:
“Vaka sayılarında en hakikat bilgiyi vermesi gereken Sıhhat Bakanlığı ve vilayet yöneticileri farklı sayısı veriyor. Bakanlığın dataları vilayet il, ilçe ilçe paylaşmalı. Vilayet yöneticileri yanlışsız bilgiyi paylaşamıyorlarsa orada bulunmamalı. Söyledikleri doğruysa Bakanlık kendi bilgilerini düzeltmeli. Bu toplumda güvensizlik yaratıyor.”
“Okullar açılmalı”
Okulların açılması gerektiği niyetinde olan Üner, okulda öğrencilere koronavirüs konusunda eğitim verilebileceğini tabir ederek, buralarda bütün tedbirlerin alınması gerektiğine vurgu yaptı:
“Öğrencinin okula gelirken, okulda, meskene giderken nasıl davranacağı konusunda âlâ bir bilgilendirmeye gereksinim var. Veli, işçi ve öğrenci ne yapması gerektiğini bilecek. Okulda fizikî aranın sağlanması lazım. Sınıftaki öğrenci sayısı ve kapalı alanda bulundukları müddetin azaltılması lazım ve müfredatta değişiklik gerekecek. Maske, su, sabun ve dezenfekten sağlanmalı, bu manada da okullar bütçenin verilmesi gerekiyor.”